Hızır Orucu

Değerli Alevi Nefesi Okurları, bugün içinde bulunduğumuz ay itibari ile tutulan “Hızır Orucu” hakkında bilgilerimizi tazeleyeceğiz.

Alevilikte ibadetin yeri, şekli, zamanı, mekanı yoktur ve esas olan her zaman kamili (olgun) insan olmaya çalışmaktır. Ayrıca kendine reva görmediğini başkasına reva görmemektir. Bunun yanısıra her inancın olduğu gibi Alevi-Bektaşi inancının da kendine özgü ibadetleri ve kutsal günleri vardır.

Hızır Kimdir?

Efsanevi bir kişiliğe sahip Hızır hakkında başka toplumlar arasında olduğu gibi Aleviler arasında da birçok söylenti bulunmaktadır. Hızır’ın zor durumda olan kişilerin yardımına yetiştiğine inanılır. Alevilikte bunu anlatan “Yetiş Ya Bozatlı Hızır” gibi sözler sıkça kullanılır. Alevi Ozanlarının deyişlerinde de Hızır önemli yer tutar. Pir Sultan Abdal’ın bir deyişinde Hızır şöyle anılır:

Allah Allah desem kalksam yürüsem 

Acep şu dağları aşamam m’ola 

Boz atlı Hızır’ı yoldaş eylesem 

Varıp efendime düşemem m’ola.

Anadolu halk inancında Hızır, bireyin inanç dünyasında gönül coşkusunu dışa vurabilmek, bunu yaparken önündeki engelleri aşabilmek için yarattığı, zaman zaman kendi dünyasına soktuğu ve kutsadığı inançsal bir kimliktir. Bu kimlik, aslında bir enerjidir. Var olan hiçbir görüntü yoktur. İşin özü ise; edilen duanın kabul olması ile Allah’ın duaya karşılık yardımının size sebeplere tutunarak aksetmesidir. Hızır, yeri geldiğinde yetimin kafasını okşayan bir el, düşene ya da zorda kalana yardım edendir.

Bu bağlamda Hızır, insan için olanaksız olan her zeminde “Boz Atına” binip, dondan dona girerek gelen, insanı sorgulatan, onurlandıran, ödüllendiren, ipuçları vererek araştırmaya özendiren kutsal bir kimliktir. Kısaca insanoğlunun yarattığı, devindirdiği, iyilikle, saflıkla donattığı; kendi isteğiyle güdümüne girdiği, yönlendiriciliğinden hoşlandığı, tümüyle kendi yaratısı olan düşsel varlığın adıdır.

Hızır Orucu

Alevi-Bektaşi inancında Hızır orucu, Şubat ayının 13, 14 ve 15. günleri üç gün olarak tutulur.

Oruca başlarken niyet, sonlandırırken ise açma gülbangı okunur:

- Bismişah... Allah Allah...
“Hak, Muhammet, Ali” aşkına; dertlerimize derman, hastalarımıza şifa, borçlarımıza kolaylıklar versin diye çağırdığımız Hızır için, Hızır orucu tutmaya niyet ettim. 
Ulu Dergâh kabul etsin.
Gerçeğe Hû! Eyvallah.
- Bismişah... Allah Allah...

Hızır aşkına tuttuğum orucu Ulu Dergâh kabul etsin.

Gerçek erenler demine Hû. Eyvallah.

Hızır Günleri

17, 18, 19 Şubat günleri ise Hızır’ın dünyayı ziyaret günleri olduğuna inanılır. Çağrımıza uyup dünyayı ziyaret eden Hızır, “kor – ateş” anlamında cemre kimliğine bürünür ve 20 Şubat’ta havaya, 27 Şubat’ta suya, 06 Mart’ta toprağa düşer, 20 Şubat’ta hava bayramı, 27 Şubat’ta su bayramı ve 06 Mart’ta toprak bayramı kutlanır. 13 Mart’ta ise sıcaklık artar hava, su ve toprak ısınır ateş olur. Bu nedenle 21 Mart’ta, yani Nevruz’da, ateş bayramı olarak kutlanır.

Hızır, gülbangla çağrılır:

- Bismişah… Allah Allah.

 Yetiş ya Hızır bizi kurtar.

Gel artık darda olanlarımıza elini uzat. Girdiğin evlere dert, tasa  girmesin; bastığın yerlerde bereket taşsın, ekinler yeşersin, bülbüller ötsün. Dokunduğun canlar dertlerden, kazalardan, belalardan uzak olsun ve hastalar şifa bulsun. Gel artık. Dil bizden, nefes pirlerimizden olsun. Gerçek erenler demine Hû. Eyvallah.

Hızır Orucu tutanların orucunu Hak kabul eylesin. Hızır, yoldaşları olsun.

11 Şubat 2014

Alevi Nefesi